(ساعت شنی) نیمه پر یا خالی لیوان ؟
مجموعه 90قسمتی ساعت شنی ساخته بهرام بهرامیان درباره خانم دکتری (رویا نو نهالی )است که متخصص زنان و زایمان است .اما خودش بچه دار نمی شود او تصمیم می گیرد یک رحم واسطه ای (اجاره ای)پیدا کند و از طریق آن رحم بچه دار شود .به گفته سازندگان این مجموعه ساعت شنی معضلات اجتماعی زنان و دختران حال حاضر را به تصویر میکشد .این مجموعه یکی از پر چهره ترین مجموعه های است که از سیما پخش شده است .حضور بازیگرانی چون : داریوش ارجمند ،رویا نو نهالی ،ازیتا حاجیان ،مهر اوه شریفی نیا و غیره از نکات قوت واز امتیازات این مجموعه می باشد .مجموعه ساعت شنی به خاطر موضوعی که مطرح کرده و لحنی که انتخاب نموده است از بحث های جنجالی برخی محافل بوده است .از نمایندگان مجلس گرفته تا پژوهشکده ابن سینا که هر کدام بسته به موقعیت خود دیدگاه متفاوتی را نسبت به مجموعه اتخاذ کرده اند .
مجموعه ساعت شنی با پرداختن به بحث ناباروری و یکی از راه حلهای این مشکل که رحم واسطه ای (اجارهای ) می باشد و پرداختن به یکی از معضلات که گریبان بعضی از خانواده ها را گرفته و بحث فرهنگ سازی در جامعه و به رخ کشیدن علم (رحم جایگزینی ) و خیلی مسائل در طول سریال را هدف خود معرفی می کند با توجه به موضوع و دید گاهی که این مجموعه اتخاذ کرده است نقد ها دیدگاههای مختلفی را می توان مطرح کرد که در این مجال به چند مورد آن اشاره می کنم .
ساعت شنی جامعه فعلی و یا بهتر است بگوییم شهر تهران را مملو از مردانی به تصویر می کشد که با چشم های نا پا ک و افسار گسیختگی از هر فرصتی برای آزار و اذیت زنان و دختران در معابر ،فروشگاهها پارک ها و حتی تاکسی را به تصویر می کشد که همه این مردان فرصت طلبانی هستند که با خیانت به خانواده خود به دنبال هوس رانی و سوء استفاده شهوانی از زنان هستند.هوس رانی و خیانت بی حد و حصر مردان و عدم امنیت مبالغه آمیز زنان و دختران حتی برای چند قدم راه رفتن در سطح شهر و مسائلی از این قبیل که در این مجموعه به تصویر کشیده شده است باعث آن شده که برخی دوستان این مجموعه را با برخی فیلمهای دهه هفتاد مقایسه کنند و عنوان کنند که صدا و سیما برای جذب مخاطب است که دست به چنین انتخاب هایی میزند .
و آیا این تمام واقعیت هایی است که می شود مطرح کرد ؟آیا بهتر نیست که از دیدگاه و منظری دیگر هم به مسئله نگاه کرد ؟نقش های هستند که نماینده پاکی و عفت و وفا داری را در جامعه به تصویر می کشد و بزرگتری ایرادی که به تهیه کنند گان این مجموعه می توان گرفت بحث پررنگ کردن وضعیت زنان مطلقه و دختران در جامعه فعلی ما می باشد آیا به واقع این چنین است و در مقابل کمرنگ نشان دادن جامعه پاکی که هنوز هم کم نیست و این نکته را هم می توان مطرح کرد که برخی دیالوگ ها و ادبیاتی که در مجموعه به کار گرفته شده اند در شان یک شبکه ملی آن هم در ساعت پربیننده از شب نمی باشد و بالاخره چشم ها را باید شست و جور دیگر باید دید .
آنچه بیش از هر چیز از مجموعه های سطحی که در این سالها فراوان از سیما پخش شده این مجموعه را متمایز می کند پرداختن به مشکلاتی مانند کودکان خیابانی ،دختران فراری ، قاچاق زنان و دختران ، زنان سرپرست خانوار ،رحم اجاره ای ،اعتیاد ،مشکلات بیماران روانی ،فقر ،حاشیه نشینی در شهر های بزرگ و غیره است که رسانه ملی با رعایت برخی از خطوط قرمز آ ن را از پر بیننده ترین شبکه های خود به نمایش گذاشته است .
برخی ها همچنان می خواهند که صورت مساله ها را پاک کنند و مشکلات موجود در جامعه فعلی ما همچنان پنهان بمانند . چه لزومی دارد که برخی عزیزان چنان موضع گیری های شدید و بی جایی نسبت به مجموعه بگیرند ،صرفا به بهانه شبه شرعی و یا خلاف عفت عمومی و ... که باعث شود پس از ساعتها مطالعه و بررسی و صرف بودجه های کلان ،بریده بریده آن را به نمایش گذارند .چگونه می خواهیم صدا و سیما را به مثابه یک دانشگاه عمومی تلقی کنیم که مشکلات و معضلات اجتماعی را با این ابزار بزرگ و همه گیر حل نمائیم ؟ پرداختن به معضلات اجتماعی و واقعیت های تلخ جامعه و تلاش برای ارائه راهکارها یی اساسی و منطبق با موازین از اهداف سازمان صدا و سیما است که متاسفانه باد انتقادات به این سریال چنان شدید بود که مسؤولین صدا و سیما مجبور شدند که در بخش های انتهایی ،فیلم را بریده بریده و ختم به خیر تمام کنند .
پخش مجموعه ساعت شنی از صدا و سیما و پرداختن به بحث رحم جایگزینی و ناباروری و تغییر نگرش مردم نسبت به استفاده از تکنولوژی کمک باروری جنبه ای دیگر از مجموعه می باشد که هدف آن تغییر نگرش مردم جامعه سنتی به برخی مسائل علمی و تحقیقات می باشد .که در این راستا پژوهشکده ابن سینا از دست اندر کاران این مجموعه تقدیر و تشکر کرده اند
حسن عبد اله زاده